10 NGUYêN NHâN LãO HóA BUồNG TRứNG SớM

Phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt, nạo phá thai, sử dụng chất kích thích, giảm cân quá mức khiến buồng trứng suy giảm sớm.

Buồng trứng có chức năng nuôi dưỡng trứng và lão hóa theo thời gian. Bác sĩ Nguyễn Phúc Hiếu, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội (IVF Tâm Anh), cho biết nhiều phụ nữ bị suy buồng trứng sớm do những nguyên nhân chủ quan và khách quan.

Tình trạng này gây ra những biểu hiện mãn kinh như đau hoặc tức bụng vùng hạ vị, đau khi quan hệ, kinh nguyệt không đều, âm đạo khô teo, giảm ham muốn, mất khả năng sinh sản, tăng hoặc giảm cân nhanh... Lão hóa buồng trứng có thể khiến nữ giới vô sinh, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của phụ nữ.

Bác sĩ Hiếu chỉ ra 10 nguyên nhân lão hóa buồng trứng sớm.

Rối loạn kinh nguyệt

Rối loạn kinh nguyệt vừa là nguyên nhân vừa là triệu chứng của suy buồng trứng sớm. Kinh nguyệt không đều làm cho cho lượng hormone estrogen của phụ nữ thay đổi, dẫn đến rối loạn nội tiết và lão hóa buồng trứng sớm. Mất kinh đột ngột cũng có thể là nguyên nhân.

Nạo phá thai

Nạo phá thai nhiều lần hoặc nạo phá thai không an toàn gây rối loạn chức năng buồng trứng, khiến số lượng và chất lượng trứng suy giảm. Phụ nữ nạo phá thai cũng có nguy cơ viêm nhiễm buồng trứng phải cắt một hoặc toàn bộ cơ quan này, nguy cơ lão hóa sớm.

Vệ sinh vùng kín sai cách, quan hệ tình dục không an toàn

Bác sĩ Hiếu cho biết vệ sinh vùng kín sai cách do thiếu hiểu biết hoặc quan hệ tình dục không an toàn làm lây nhiễm bệnh tình dục dễ gây viêm nhiễm đường sinh sản. Viêm nhiễm lan rộng và không được điều trị kịp thời ảnh hưởng chức năng buồng trứng, khiến suy sớm dù còn trẻ hoặc chưa đến tuổi mãn kinh.

Giảm cân quá nhanh

Nhiều phụ nữ muốn cơ thể thon thả, cân đối nên nỗ lực tập luyện, ăn kiêng, giảm cân quá nhanh trong thời gian ngắn. Lượng chất béo mất đi trong cơ thể đột ngột khiến estrogen bị hao hụt dẫn đến rối loạn kinh nguyệt. Tình trạng này kéo dài làm cho chức năng buồng trứng suy giảm và lão hóa sớm, vô sinh.

Lạm dụng kích trứng

Khi thụ tinh nhân tạo, thụ tinh ống nghiệm điều trị vô sinh hiếm muộn, phụ nữ thường phải kích trứng. Thuốc nội tiết giúp buồng trứng tạo nhiều nang noãn, nang noãn chín và phóng trứng rụng nhằm tăng khả năng thụ thai. Lạm dụng kích trứng có thể gây hội chứng buồng trứng quá kích, xoắn buồng trứng, chảy máu và tăng nguy cơ lão hóa sớm.

Bác sĩ Hiếu cho biết tại Trung tâm hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh phác đồ kích nhẹ buồng trứng an toàn, thân thiện với người bệnh giúp giảm nguy cơ quá kích.

Sử dụng chất kích thích thường xuyên

Uống bia rượu, sử dụng thuốc lá làm cho hormone mất cân bằng và rối loạn kinh nguyệt. Rối loạn kinh nguyệt thời gian dài là một trong những nguyên nhân gây lão hóa buồng trứng trước tuổi. Phái đẹp nên bảo vệ sức khỏe sinh sản bằng cách hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá, xây dựng lối sống lành mạnh.

Phẫu thuật buồng trứng

Phẫu thuật cắt bỏ một hoặc toàn bộ buồng trứng làm suy giảm lượng estrogen trong cơ thể và ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan này. Các bác sĩ hướng dẫn người bệnh liệu pháp thay thế hormone sau phẫu thuật để ngăn ngừa nguy cơ suy giảm sớm.

Mắc bệnh tự miễn

Khi mắc các bệnh tự miễn như đái tháo đường, bệnh Addison, tuyến giáp, hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại các mô bình thường trong cơ thể. Điều này có thể gây hại cho các mô, các nang buồng trứng.

Bất thường nhiễm sắc thể

Hội chứng Turner thể khảm và hội chứng Fragile X xảy ra do những bất thường trong nhiễm sắc thể giới tính X. Nữ giới thường có hai nhiễm sắc thể giới tính X.

Hội chứng Turner là một phần hoặc toàn bộ nhiễm sắc thể giới tính X thứ hai bị thiếu. Còn nhiễm sắc thể X ở người mắc hội chứng Fragile X mỏng manh và dễ gãy. Bất thường này làm buồng trứng kém phát triển dễ dẫn đến suy giảm chức năng.

Hóa chất và tia xạ

Phương pháp hóa trị, xạ trị khi mắc ung thư không chỉ khiến chết tế bào ung thư mà còn ảnh hưởng cả tế bào khỏe mạnh ở buồng trứng, gây lão hóa trước tuổi. Tiếp xúc một số loại hóa chất cũng làm gia tăng nguy cơ này ở phụ nữ.

"Suy buồng trứng sớm thường diễn tiến âm thầm, người bệnh thường phát hiện khi đã muộn, khó điều trị", bác sĩ Hiếu nói.

Phụ nữ có dấu hiệu nghi ngờ hoặc nhận thấy nguy cơ nên đến bác sĩ sớm để được khám, tư vấn và điều trị nhằm bảo tồn chức năng sinh sản, nâng cao chất lượng sống. Nam nữ chuẩn bị kết hôn nên khám sức khỏe tiền hôn nhân để phát hiện sớm bất thường nếu có.

Thụ tinh ống nghiệm là phương pháp hiệu quả trong điều trị vô sinh do suy buồng trứng sớm. Phụ nữ trẻ, chưa lập gia đình, chưa có kế hoạch sinh con nên cân nhắc trữ trứng để bảo tồn chức năng sinh sản.

Thanh Ba

Đọc bài gốc tại đây.

2024-04-26T09:05:34Z dg43tfdfdgfd